کتاب «ابطال احتجاج با نحو بر عصمت» + دانلود فایل PDF

علم نحو یا دستور زبان عربی از دیرباز، از زمانی که نخستین اصول و قوانینش پایه‌ریزی شد سهم بزرگی از توجه عرب را به خود اختصاص داده است؛ تا آنجا که در کانون توجه علما و کسانی که به زبان و قرآن می‌پردازند نیز قرار گرفت. این علم رفته‌رفته جای خود را باز کرد؛ تا آنجا که از چنان جایگاه تقدیسی پیدا کرد که از نظر علمای بی‌عمل به‌عنوان میزان و ترازویی برای سنجش کلام معصومین و قرآن، و به‌عنوان دلیلی در نظر گرفته شد که با آن خلیفۀ خدا را شناسایی و تأیید کنند، و به‌جای اینکه خود در معرض داوری قرار بگیرد، در جایگاه حاکم برای داوری بر قرآن و کلام انبیا و اوصیا قرار گرفت!

این پژوهش با اتخاذ رویکردی انتقادی به شکل‌گیری و ریشه‌ها و قوانین نحو می‌پردازد و از طریق عرضۀ آن به «میزان» قرآن و سنت و نقطه‌نظرات علما، تناقضات علمای نحو و کثرت اختلافاتشان را روشن می‌سازد؛ به‌همراه آشکارسازی از نقص‌ها و کاستی‌ها و رویکرد اشتباهی که در این علم در پیش گرفته شده است. این پژوهش در سه فصل و هر فصل در سه مبحث تنظیم شده است:

• فصل اول به شکل‌گیری نحو می‌پردازد، که شامل علل و اسباب شکل‌گیری نحو، معرفی مختصر مکاتب نحوی، و روشنگری از اینکه علم نحو، علمی قراردادی و مبتنی بر اجتهادات شخصی است.
• فصل دوم به روشنگری از اصول و قوانین نحو و رویکرد اشتباه نحویون می‌پردازد که منجر به ظهور قوانینی مبتنی بر پایه‌هایی نادرست و آکنده از تناقضات شده است.
• در فصل سوم به آیات و روایاتی که از هر دو گروه شیعه و سنی روایت شده‌اند و مخالف قوانین نحوی هستند پرداخته شده است؛ همچنین به مخالفت شاعران و قاریان قرآن با این قوانین اشاره شده و مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در انتها پیوست‌هایی ارائه شده که به اختلافات و ویژگی‌های شاخص مکاتب نحوی کوفی، بصری، بغدادی، آندلسی و مصری پرداخته است.