دعای روز اول ماه رمضان
«قُلْ ما یعْبَؤُا بِکمْ رَبِّی لَوْ لا دُعاؤُکم» (بگو اگر دعاى شما نباشد پروردگارم هیچ اعتنایى به شما نمىکند).[1]
«اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی دَانَ لَهُ کُلُّ شَیْءٍ، وَ بِرَحْمَتِکَ الَّتِی وَسِعَتْ کُلَّ شَیْءٍ، وَ بِعَظَمَتِکَ الَّتِی تَوَاضَعَ لَهَا کُلُّ شَیْءٍ، وَ بِعِزَّتِکَ الَّتِی قَهَرَتْ کُلَّ شَیْءٍ، وَ بِقُوَّتِکَ الَّتِی خَضَعَ لَهَا کُلُّ شَیْءٍ، وَ بِجَبَرُوتِکَ الَّتِی غَلَبَتْ کُلَّ شَیْءٍ، وَ بِعِلْمِکَ الَّذِی أَحَاطَ بِکُلِّ شَیْءٍ، یَا نُورُ یَا قُدُّوسُ، یَا أَوَّلا قَبْلَ کُلِّ شَیْءٍ، وَ یَا بَاقِیا بَعْدَ کُلِّ شَیْءٍ، یَا اللهُ یَا رَحْمنُ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ،
وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُغَیِّرُ النِّعَمَ، وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُنْزِلُ النِّقَمَ، وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَقْطَعُ الرَّجَاءَ، وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُدِیلُ الْأَعْدَاءَ، وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَرُدُّ الدُّعَاءَ، وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی یُسْتَحَقُّ بِهَا نُزُولُ الْبَلاءِ، وَ اغْفِرْلِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَحْبِسُ غَیْثَ السَّمَاءِ، وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَکْشِفُ الْغِطَاءَ، وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُعَجِّلُ الْفَنَاءَ، وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تُورِثُ النَّدَمَ، وَ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتِی تَهْتِکُ الْعِصَمَ،
وَ أَلْبِسْنِی دِرْعَکَ الْحَصِینَةَ الَّتِی لا تُرَامُ، وَ عَافِنِی مِنْ شَرِّ مَا أُحَاذِرُ بِاللَّیْلِ وَ النَّهَارِ فِی مُسْتَقْبَلِ سَنَتِی هَذِهِ، اللَّهُمَّ رَبَّ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ، وَ رَبَّ الْأَرَضِینَ السَّبْعِ وَ مَا فِیهِنَّ وَ مَا بَیْنَهُنَّ، وَ رَبَّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ، وَ رَبَّ السَّبْعِ الْمَثَانِی وَ الْقُرْآنِ الْعَظِیمِ، وَ رَبَّ إِسْرَافِیلَ وَ مِیکَائِیلَ وَ جَبْرَائِیلَ، وَ رَبَّ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ سَیِّدِ الْمُرْسَلِینَ وَ خَاتَمِ النَّبِیِّینَ، أَسْأَلُکَ بِکَ وَ بِمَا سَمَّیْتَ بِهِ نَفْسَکَ یَا عَظِیمُ، أَنْتَ الَّذِی تَمُنُّ بِالْعَظِیمِ، وَ تَدْفَعُ کُلَّ مَحْذُورٍ، وَ تُعْطِی کُلَّ جَزِیلٍ، وَ تُضَاعِفُ الْحَسَنَاتِ بِالْقَلِیلِ وَ بِالْکَثِیرِ، وَ تَفْعَلُ مَا تَشَاءُ یَا قَدِیرُ یَا اللهُ یَا رَحْمَنُ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ،
وَ أَلْبِسْنِی فِی مُسْتَقْبَلِ سَنَتِی هَذِهِ سِتْرَکَ، وَ نَضِّرْ وَجْهِی بِنُورِکَ، وَ أَحِبَّنِی بِمَحَبَّتِکَ، وَ بَلِّغْنِی رِضْوَانَکَ، وَ شَرِیفَ کَرَامَتِکَ، وَ جَسِیمَ عَطِیَّتِکَ، وَ أَعْطِنِی مِنْ خَیْرِ مَا عِنْدَکَ وَ مِنْ خَیْرِ مَا أَنْتَ مُعْطِیهِ أَحَدا مِنْ خَلْقِکَ، وَ أَلْبِسْنِی مَعَ ذَلِکَ عَافِیَتَکَ یَا مَوْضِعَ کُلِّ شَکْوَى، وَ یَا شَاهِدَ کُلِّ نَجْوَى، وَ یَا عَالِمَ کُلِّ خَفِیَّةٍ، وَ یَا دَافِعَ مَا تَشَاءُ مِنْ بَلِیَّةٍ، یَا کَرِیمَ الْعَفْوِ، یَا حَسَنَ التَّجَاوُزِ، تَوَفَّنِی عَلَى مِلَّةِ إِبْرَاهِیمَ وَ فِطْرَتِهِ، وَ عَلَى دِینِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سُنَّتِهِ، وَ عَلَى خَیْرِ الْوَفَاةِ فَتَوَفَّنِی، مُوَالِیا لِأَوْلِیَائِکَ، وَ مُعَادِیا لِأَعْدَائِکَ،
اللَّهُمَّ وَ جَنِّبْنِی فِی هَذِهِ السَّنَةِ کُلَّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یُبَاعِدُنِی مِنْکَ، وَ اجْلِبْنِی إِلَى کُلِّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یُقَرِّبُنِی مِنْکَ فِی هَذِهِ السَّنَةِ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، وَ امْنَعْنِی مِنْ کُلِّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ یَکُونُ مِنِّی أَخَافُ ضَرَرَ عَاقِبَتِهِ، وَ أَخَافُ مَقْتَکَ إِیَّایَ عَلَیْهِ حِذَارَ أَنْ تَصْرِفَ وَجْهَکَ الْکَرِیمَ عَنِّی فَأَسْتَوْجِبَ بِهِ نَقْصا مِنْ حَظٍّ لِی عِنْدَکَ یَا رَءُوفُ یَا رَحِیمُ،
اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِی مُسْتَقْبَلِ سَنَتِی هَذِهِ فِی حِفْظِکَ وَ فِی جِوَارِکَ وَ فِی کَنَفِکَ، وَ جَلِّلْنِی سِتْرَ عَافِیَتِکَ، وَ هَبْ لِی کَرَامَتَکَ، عَزَّ جَارُکَ وَ جَلَّ ثَنَاؤُکَ وَ لا إِلَهَ غَیْرُکَ، اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی تَابِعا لِصَالِحِی مَنْ مَضَى مِنْ أَوْلِیَائِکَ، وَ أَلْحِقْنِی بِهِمْ وَ اجْعَلْنِی مُسَلِّما لِمَنْ قَالَ بِالصِّدْقِ عَلَیْکَ مِنْهُمْ، وَ أَعُوذُ بِکَ اللَّهُمَّ أَنْ تُحِیطَ بِی خَطِیئَتِی وَ ظُلْمِی وَ إِسْرَافِی عَلَى نَفْسِی، وَ اتِّبَاعِی لِهَوَایَ، وَ اشْتِغَالِی بِشَهَوَاتِی، فَیَحُولُ ذَلِکَ بَیْنِی وَ بَیْنَ رَحْمَتِکَ وَ رِضْوَانِکَ فَأَکُونَ مَنْسِیّا عِنْدَکَ، مُتَعَرِّضا لِسَخَطِکَ وَ نِقْمَتِکَ،
اللَّهُمَّ وَفِّقْنِی لِکُلِّ عَمَلٍ صَالِحٍ تَرْضَى بِهِ عَنِّی، وَ قَرِّبْنِی إِلَیْکَ زُلْفَى، اللَّهُمَّ کَمَا کَفَیْتَ نَبِیَّکَ مُحَمَّدا صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ هَوْلَ عَدُوِّهِ، وَ فَرَّجْتَ هَمَّهُ، وَ کَشَفْتَ غَمَّهُ، وَ صَدَقْتَهُ وَعْدَکَ، وَ أَنْجَزْتَ لَهُ عَهْدَکَ، اللَّهُمَّ فَبِذَلِکَ فَاکْفِنِی هَوْلَ هَذِهِ السَّنَةِ وَ آفَاتِهَا وَ أَسْقَامَهَا وَ فِتْنَتَهَا وَ شُرُورَهَا وَ أَحْزَانَهَا وَ ضِیقَ الْمَعَاشِ فِیهَا، وَ بَلِّغْنِی بِرَحْمَتِکَ کَمَالَ الْعَافِیَةِ بِتَمَامِ دَوَامِ النِّعْمَةِ عِنْدِی إِلَى مُنْتَهَى أَجَلِی، أَسْأَلُکَ سُؤَالَ مَنْ أَسَاءَ وَ ظَلَمَ وَ اسْتَکَانَ وَ اعْتَرَفَ، وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تَغْفِرَ لِی مَا مَضَى مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِی حَصَرَتْهَا حَفَظَتُکَ، وَ أَحْصَتْهَا کِرَامُ مَلائِکَتِکَ عَلَیَّ، وَ أَنْ تَعْصِمَنِی یا إِلَهِی مِنَ الذُّنُوبِ فِیمَا بَقِیَ مِنْ عُمُرِی إِلَى مُنْتَهَى أَجَلِی، یَا اللهُ یَا رَحْمَنُ یَا رَحِیمُ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّدٍ، وَ آتِنِی کُلَّ مَا سَأَلْتُکَ وَ رَغِبْتُ إِلَیْکَ فِیهِ، فَإِنَّکَ أَمَرْتَنِی بِالدُّعَاءِ وَ تَکَفَّلْتَ لِی بِالْإِجَابَةِ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.»[2]
«خدایا از تو درخواست میکنم به آن نامت که همه چیز در برابرش فروتن شده و به رحمتت که همه چیز را فرا گرفته و به عظمتت که همه چیز در آستانش تواضع نموده و به عزّتت که بر همه چیز چیره شده و به نیرویت که همه چیز در برابرش خضوع یافته و به جبروتت که بر همه چیز غالب گشته و به عِلمت که همه چیز را فرا گرفته ای نور، اى قدوس، اى اول پیش از هر چیز، اى باقى پس از هر چیز، اى خدا، اى رحمان، بر محمد و خاندان محمد درود فرست
و از من بیامرز گناهانى را که نعمتها را دگرگون میسازد، و بر من بیامرز گناهانى را که کینهها را فرو میفرستد، و بر من بیامرز گناهانى را که امید به تو را قطع میکند، و بر من بیامرز گناهانى را که دشمنان را چیره میسازد، و بر من بیامرز گناهانى را که دعا را برمیگرداند، و بر من بیامرز گناهانى را که مردم به سبب آن سزاوار فرود آمدن بلا میشوند، و بر من بیامرز گناهانى را که بارش آسمان را بازمیدارد، و بر من بیامرز گناهانى را که پردهها را کنار میزند، و بر من بیامرز گناهانى را که در نابودى شتاب میافکند، و بر من بیامرز گناهانى را که سبب پشیمانى میشود، و بر من بیامرز گناهانى را که پردهها را میدرد،
و زرۀ محکمت را بر من بپوشان، زرهى که نفوذ ناپذیر است، و مرا از شرّ آنچه در شب و روز و آیندۀ این سال از آن حذر میکنم عافیت بخش. خدایا، ای پروردگار آسمانهاى هفتگانه، و ای پروردگار زمینهای هفتگانه و آنچه در آنهاست، و آنچه میان آنهاست، و پروردگار عرش بزرگ، و پروردگار سبعالمثانی و قرآن عظیم، و پروردگار اسرافیل و میکاییل و جبرائیل، و پروردگار محمد(درود خدا بر او و خاندانش) آقاى رسولان و خاتم انبیا، از تو میخواهم به حق ذات پاکت و به حق آنچه خود را به آن نام نهادى، اى بزرگ، تویی که به نعمت بزرگ تفضّل میکنی، و هر محذورى را دفع میکنى، و هر نعمت برجستهاى را عطا مینمایى، و نیکیها را به کم و زیاد دو چندان میسازى، و هر کارى بخواهى انجام میدهى، اى توانا، اى خدا، اى رحمان، بر محمد و اهل بیتش درود فرست،
و در آیندۀ این سال لباس سترت را بر من بپوشان، و چهرهام را به نورت شاداب ساز، و به دوستیات دوستم بدار، و مرا به خشنودیات، و شرافت کرامتت، و بزرگی عطایت برسان، و به من عطا کن از بهترین چیزی که نزد توست و بهترین چیزى که به بندهاى از بندگانت عطا میفرمایى، و افزون بر این، لباس عافیت و تندرستى بر من بپوشان، اى جایگاه هر شکایت، اى حاضر در هر گفتوگوی پنهان، اى داناى هر نهان، اى دفع کنندۀ بلاها آنگونه که خود بخواهى، اى بزرگوار گذشت، اى نیکو درگذر، مرا بر آیین ابراهیم و بر فطرت او، و بر دین محمد(درود خدا بر او و خاندانش باد) و روش او، و بر بهترین مرگها بمیران، بمیران در حالی که دوستدار اولیایت، و دشمن دشمنانت باشم.
خدایا مرا در این سال از هر کار یا گفتار یا کردارى که از تو دورم میکند برکنار بدار، و به جانب هر عمل یا گفتار یا کردارى جلب نما که مرا در این سال به تو نزدیک میکند، اى مهربانترین مهربانان، و بازدار مرا از هر عمل یا گفتار یا کردارى که از من سر میزند، و من از سرانجام زیانبارش میترسم، و از خشمت بهخاطر آن بر خود بیمناکم. ترسم از این است که روى کریمانهات را از من بگردانى، در ثناى تو، و معبودى جز تو نیست.خدایا مرا پیرو شایستگان از اولیاى نتیجه سزاوار کم شدن بهرهاى که پیش تو دارم گردم، اى پرلطف، اى مهربان.
خدایا در آیندۀ این سال مرا در حفظ و پناه و حمایت خود قرار بده، و پردۀ تندرستى را بر من بپوشان، و از کرامتت بر من ببخشای، عزیز است پناه تو، و بزرگ است گذشتهات قرار بده، و به آنان ملحقم فرما، و تسلیم آنکه از آنان از طرف تو راست گفت قرارم بده. خدایا به تو پناه میآورم از اینکه خطایم و ستمم، و زیادهروى بر نفسم، و پیروی از هوا و هوسم، و سرگرمیام به شهوت بر من احاطه کند، در نتیجه همۀ اینها میان من و رحمت و خوشنودیات حایل گردد، و من نزد تو فراموش شوم، و در معرض خشم و کینهات قرار بگیرم.
خدایا مرا براى هر عمل شایستهاى که بهسبب آن از من خوشنود شوی موفق بدار، و مرا به مقام قربت نزدیک کن. خدایا همچنان که از پیامبرت محمد(درود خدا بر او و خاندانش) هراس از دشمنش را کفایت کردى، و اندوهش را برطرف نمودى، و غمش را زدودى، و وعدهات را برای او وفا کردى، و پیمانت را برایش به پایان آوردى، خدایا به همانگونه هراس این سال و آفات و امراض و فتنهها و شرور و اندوهها و تنگی معیشت را در آن از من کفایت کن، و به رحمتت مرا به کمال عافیت، با کامل کردن ریزش نعمت بر من تا پایان عمرم برسان. از تو درخواست میکنم درخواست کسی که بد کرده و ستم روا داشته و درمانده شده و اعتراف به گناه نموده است، و از تو درخواست میکنم مرا بیامرزی از آنچه از گناهان بر من گذشته، که آنها را نگهبانانت ثبت نموده و فرشتگان بزرگوارت برشمردهاند و اینکه خدایا در آنچه از عمرم باقى مانده، تا پایان عمر، مرا از گناهان محفوظ بدارى، اى خدا، اى رحمان، اى رحیم، بر محمد و اهل بیت محمد درود فرست، و هر آنچه از تو خواستم، و در طلب آن بهجانب تو رغبت نمودم به من عنایت فرما. بهدرستى که تو مرا به خواستن فرمان دادی و برایم عهدهدار اجابت شدى، اى مهربانترین مهربانان.»
پینوشتها:
[1]. [فرقان: 77].
[2]. مصباح المتهجد، طوسی: ص604، دعای اولین روز ماه رمضان.