تعدد همسران در زمان پیامبر(ص)

سلام و رحمت و برکات خداوند بر شما.
تبریکی پاک به همۀ بازدیدکنندگان این صفحۀ مبارک.
از خداوند می‌خواهم در خیر و عافیت باشید.

استاد Najmat Aljadi:
سلام و رحمت و برکات خداوند بر شما ای مولای من.
از خداوند عزوجل امید دارم که برای شما (مولای من‌) به‌زودی فرج حاصل کند و قلب مادرت فاطمۀ زهرا(ع) را خوشحال گرداند که خداوند نزدیک و اجابت‌ کننده است.

آقا و مولای من! بسیاری از اوقات که با مسیحیان دربارۀ ادلۀ دعوت سخن می‌گوییم مشاهده می‌کنیم به سراغ امور شخصیِ رسول خدا(ص) می‌روند، از جمله این سؤال که چرا رسول خدا(ص) نُه همسر اختیار کرد؟ مولای من امیدوارم سبب را بیان فرمایید.

پاسخ:

و سلام و رحمت و برکات خداوند بر شما.

به‌طور کلی گفت‌وگو با هر مخالفی باید در چهارچوب موضوع معینی قرار گیرد وگرنه فقط به این شاخه و آن شاخه پریدن منجر خواهد شد بی‌آنکه بهره‌ای از این گفت‌وگو حاصل شود.

اما موضوع ازدواج در زمان رسول خدا محمد(ص) و به‌طور خاص در محیط زندگی آن حضرت، حتی پیش از اسلام نیز به‌دلیل زیاد‌ شدن نسبت زنان به مردان ازدواج‌های متعدد وجود داشته و (همان ‌طور که مشخص است‌) هیچ راه حل قابل قبول اجتماعی دیگری جز تعدد همسران برای حل این مشکل وجود نداشته است.

سبب بروز چنین مشکلی در آن دوران این بود که در آن زمان‌ها جنگ‌ها و معرکه‌های دایمی و راهزنی‌ها وجود داشت و این شرایط همواره باعث کشته شدن تعداد زیادی از مردان می‌شد در حالی که زنان در خانه‌ها می‌نشستند و به‌طور معمول خارج نمی‌شدند و خطری تهدیدشان نمی‌کرد، حتی در میدان‌های جنگ نیز به اسارت گرفته می‌شدند و (مثل مردها‌) کشته نمی‌شدند.

این زیاد بودن نسبت زنان در آن محیط باعث بروز مشکلی اجتماعی (تا آن حدی‌) می‌شد که بسیاری از زنانی که شوهری پیدا نمی‌کردند پرچم‌هایی برای اعلام تمایل به انجام عمل جنسی با مردان برمی‌افراشتند و زنانی که پرچم‌های سرخ داشتند در آن جامعه مشهور بودند. بسیاری از مردها دختران خود را در خردسالی می‌کشتند، پدیده‌ای که به زنده‌به‌گور کردن دختران معروف بود و علت بروز این پدیده افزون شدن زنان در آن جامعه و دست نیافتن بسیاری از آن‌ها به ازدواج و پناه بردن به انجام عمل شهوانی به دور از چهارچوب قانون اجتماعی (مثل ازدواج‌) بود.

رسول خدا محمد(ص) قانونی برای ساماندهی ارتباط جنسی در چنین جامعه‌ای برای ازدواج قانونمند آورد به گونه‌ای که نَسَب‌ها از بین نرود. تعدد همسران را با قانونی اجتماعی به صورتی تشریع فرمود که در چنین وضعیتِ اجتماعیِ نامتعادلی، کرامت زن را تضمین نماید به‌طوری که زن کالایی (مثل دارندگان پرچمی که در بالا گفته شد‌) برای دست به دست شدن میان مردان نباشد بلکه به عنوان همسر محترمی برای یک مرد تلقی گردد که از حقوق قانونی برخوردار است.

قانون تعدد همسران که رسول خدا محمد(ص) آورد تأثیر به سزایی برای حل این پدیدۀ اجتماعیِ روزافزون از خود بر جای گذاشت و فقط در عرض چند سال پدیدۀ زنده‌به‌گور کردن دختران و همچنین زنان با پرچم‌های قرمز مَحو گردید. این در خصوص قانون‌گذاری رسول خدا حضرت محمد(ص) برای تعدد همسران به جهت حل مشکلی اجتماعی یعنی فراوان بودن آمار زنان در آن جامعه بود.

اما در خصوص عملکرد شخصی آن حضرت(صلوات خدا بر او) سببش این بود که بیشتر مردها از ازدواج با چند همسر به دلیل سختی زندگی، تأمین غذا و موارد دیگر خودداری می‌کردند و اقدام رسول خدا به ازدواج با چند زن (آن هم با وجود دارایی کم آن حضرت(ص)) تشویقی برای دیگران بود و این عملکرد آن حضرت خارج از حد و مرزهای زندگی اجتماعی محیطی که در آن زندگی می‌کرد نبود، محیطی که بر مردانی که در آن بودند لازم می‌گرداند با چند زن ازدواج کنند تا معضل نسبتِ زیاد زنان به مردان (به صورتی اخلاقی‌) حل شود و نیاز بیولوژیکی جنسی زن برطرف و کرامتش با ازدواج متعدد حفظ شود.

با این توضیح معتقدم اشکال گرفتن به مردی که با هفت زن ازدواج کرده در حالی که در محیطی زندگی می‌کند که نسبت زنان به مردان هفت به یک است از مصادیق سفاهت و بی خردی است؛ زیرا شما در قرن بیست و یکم در جامعه‌ای زندگی می‌کنی که نسبت زنان به مردان یک به یک است و بیشتر مردان با یک زن ازدواج می‌کنند، ازدواج شما با هفت زن در زمان خودت و در جامعۀ خودت اشتباه است و ازدواج آن مرد نیز با یک زن در زمان و جامعۀ خودش درست نبود و حتی خطایی بزرگتر بود و ویران کنندۀ جامعه محسوب می‌شد؛ زیرا مسبب پدیده‌هایی مثل زنده‌به‌گور کردن دختران و زنان پرچم‌دار می‌شد.

• تاریخ انتشار پیام در صفحه فیس‌بوک سید احمد الحسن(ع): 14 سپتامبر ۲۰۱۳